Afb.: Pixabay

Berichtgeving over Coronavirus

De verspreiding van het Coronavirus gaat steeds vaker gepaard met verontrustende berichtgeving. Sommige daarbij gemelde complicaties voegen bovendien een hele nieuwe dimensie toe aan het Aerotoxic Syndrome.

The New York Times beschreef op 1 april in een artikel een aantal ernstige neurologische klachten als gevolg van het Coronavirus. Het gaat daarbij om klachten als verwardheid, beroertes en epileptische aanvallen. Eén van de in het artikel aangehaalde voorbeelden betrof een bijna 60-jarig cabine bemanningslid in Detroit. Ze werd opgenomen met klachten van zware hoofdpijn, was erg verward en kon de artsen niet veel meer vertellen dan haar naam, terwijl haar toestand snel verslechterde. Een hersenscan toonde abnormale zwellingen en ontstekingen aan in meerdere gedeelten van de hersenen, op sommige plekken waren hersencellen afgestorven. Als diagnose werd gesteld: “acute necrotische encephalopathy”. Inmiddels is vastgesteld dat het Coronavirus (en ook sommige andere virussen) onder bepaalde omstandigheden kan doordringen tot de hersenen en daar ernstige schade kan aanrichten. Wereldwijd zijn er inmiddels meerdere vergelijkbare gevallen geconstateerd.

Gevolgen Coronavirus infectie

Het Coronavirus valt ons immuunsysteem op meerdere manieren aan. Een belangrijke factor is daarbij steeds de afbraak van de aanwezige (en broodnodige!) vitamine C (ascorbinezuur/ascorbaat). Dit veroorzaakt uiteindelijk het falen van het immuunsysteem, wat leidt tot ernstige aandoeningen zoals zware longontstekingen en orgaanfalen.

Witte bloedlichamen produceren cytokines (signaalgevers bij ontstekingen). Door het optredende tekort aan ascorbinezuur gaan de witte bloedlichamen kapot. Daarbij ontstaan dan  zgn. cytokinestormen, die sterk bijdragen aan de totale ineenstorting van het immuunsysteem.

Tegelijkertijd worden ook de rode bloedlichamen aangevallen, met name de hemoglobinecellen. Hieraan worden ijzeratomen onttrokken, waardoor ze hun capaciteit om zuurstof te vervoeren verliezen.

De gevolgen kunnen zeer ingrijpend zijn: zware longschade, leverfalen, ademhalingsproblemen (ARDS) en herseninfecties als gevolg van de beschadiging van de zgn. bloed-hersen barrière. Deze bloed-hersen barrière moet nou juist voorkomen dat gifstoffen, bacteriën, virussen etc. de hersenen bereiken.

Lees in dit artikel over de laatste inzichten in het verloop van deze processen.

Verontreinigde cabinelucht

Door verschillende oorzaken is de lucht aan boord van passagiersvliegtuigen eigenlijk altijd verontreinigd. De mate van verontreiniging varieert, afhankelijk van o.a. de fase van de vlucht, de ouderdom en technische staat van de motoren en de APU. Het gevolg is echter wel dat iedereen aan boord (zowel passagiers als bemanning) voortdurend wordt blootgesteld aan een groot aantal giftige stoffen, waaronder de uiterst giftige Organofosfaten. Tijdens een zgn. Fume Event kunnen de concentraties van deze giftige stoffen in de lucht nog vele malen hoger worden. De blootstelling aan deze giftige stoffen kan (zowel acuut na een Fume Event als op termijn door zgn. Long Term Low Level Exposure) leiden tot een scala aan medische klachten, die vaak worden samengevat onder de term Aerotoxic Syndrome (AS).

Gevolgen blootstelling gifstoffen

Ook door de blootstelling aan giftige stoffen zoals Organofosfaten wordt het immuunsysteem aangetast, evenals de bloed-hersen barrière. Deze al aanwezige beschadiging van zowel het immuunsysteem als de bloed-hersen barrière maakt een AS-patient dus extra kwetsbaar als hij vervolgens besmet wordt met het Coronavirus, deze heeft hierdoor een verhoogd risico van ernstige hersenbeschadiging.

Daniel Dumalin

Daniel Dumalin MSc., klinisch- onderzoekspsycholoog en neurofysioloog in Oostende, België, doet sinds begin 2019 onderzoek naar aantoonbare hersenschade als gevolg van de blootstelling aan verontreinigde cabinelucht, zowel bij cockpit- en cabine bemanningsleden als bij platform-medewerkers (bv. Maintenance Engineers) en bij Frequent Flyers. Daniel is o.a. gespecialiseerd in de interpretatie van CT- en MRI-scans. Lees hier zijn reactie op het eerder genoemde artikel in the New York Times en de daarbij vrijgegeven scan-resultaten.

Afb.: Pixabay

Verhoogd besmettingsrisico

Bedenk daarbij verder dat de kans op besmetting met dit virus aan boord van een vliegtuig vele malen hoger is dan daarbuiten. Het is immers nauwelijks (of eigenlijk gewoon helemaal niet) mogelijk om de aanbevolen afstand (minimaal 1,5 meter) tussen crewleden en passagiers (of passagiers onderling) te handhaven. Bovendien is effectieve bescherming, bv. door het dragen van kwalitatief goede handschoenen en gezichtsmaskers nog steeds eerder uitzondering dan regel. Time Magazine besteedde in dit artikel van 3 april ook aandacht aan dit probleem. Mail Online publiceerde op 20 september 2020 dit artikel, dat duidelijk maakt dat een enkele besmette passagier aan boord van een vliegtuig een aanzienlijk gezondheidsrisico inhoudt voor ALLE inzittenden.

Blijvende kwetsbaarheid

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen,waarvan sommige (zoals quarantaine of zelfs complete lockdown) behoorlijk ingrijpend, staat wel vast dat een aanzienlijk deel van de wereldbevolking besmet zal raken met het Coronavirus. Voor een deel van de slachtoffers betekent dat een ernstig ziekbed of erger, maar het merendeel heeft er slechts milde griepachtige verschijnselen van of zelfs helemaal geen symptomen. Voor alle overlevenden geldt dat hun immuunsysteem antistoffen aanmaakt waardoor ze vervolgens (waarschijnlijk blijvend) immuun zijn voor nieuwe besmetting door dit virus. Maar… helaas is de eventuele schade aan hun bloed-hersen barrière waarschijnlijk blijvend, met als gevolg een blijvend verhoogde kwetsbaarheid.

Toename gezondheidsklachten verwacht

Het valt dan ook te verwachten dat het aantal mensen (zowel bemanningsleden als passagiers) met gezondheidsklachten als gevolg van blootstelling aan verontreinigde cabinelucht drastisch zal toenemen. Ook bij het Aerotoxic Syndrome speelt immers een beschadiging van de bloed-hersenbarrière een belangrijke rol! Des te belangrijker worden daarmee passende maatregelen door overheid en industrie om de luchtkwaliteit aan boord van vliegtuigen te kunnen garanderen. Denk daarbij aan het inbouwen van Full Flow Bleed Air filters en detectieapparatuur voor schadelijke stoffen, wat uiteraard forse extra investeringen vergt. Op langere termijn is de vervanging van de hele huidige vloot door Bleed Free vliegtuigen de enige echte oplossing. Maar, gezien de enorme economische schade waarvoor ook de luchtvaartindustrie zich momenteel gesteld zien, valt juist nu niet te verwachten dat die zijn verantwoordelijkheid neemt en al deze maatregelen doorvoert. 

Bescherm jezelf!

Het is altijd al aan te bevelen om te zorgen voor voldoende vitamine C, omdat dit zo’n cruciale rol speelt in het immuunsysteem. Fly Aware raadt het gebruik van vitamine C tabletten dan ook sowieso aan, met name vóór en tijdens een vliegreis. Zoals hierboven al vermeld wordt vitamine C bij besmetting met Coronavirus nog eens versneld afgebroken, met alle gevolgen van dien. Met de huidige verhoogde risico’s van besmetting is het dan ook aan te raden om extra vitamine C te slikken, bv. 5000 à 6000 mg. Hier zult u over het algemeen geen bijwerkingen van ondervinden. Mocht u dit toch niet goed verdragen (lichte diarree) dan kunt u de dosering beter verlagen.

Ook in een aantal ziekenhuizen wordt vitamine C inmiddels ingezet bij de behandeling van Coronapatiënten, soms zelfs intraveneus (direct in de bloedbaan) in nog veel hogere doseringen.

Stichting Fly Aware raadt iedereen tenslotte dringend aan om het reizen per vliegtuig voorlopig als het enigszins kan te vermijden. Als dat echt niet kan, dan is het zowel voor bemanning als voor passagiers van het grootste belang om de aanbevolen hygiënische voorzorgsmaatregelen strikt in acht te nemen. En last but not least: draag een goede kwaliteit gezichtsmasker!