Hydraulische olie in de cabinelucht?
Eén van de oorzaken van een Fume Event of geur incident is vervuiling van de cabinelucht door hydraulische olie. Deze bevat diverse schadelijke stoffen, waaronder het uiterst giftige tributyl phosphaat (TBP), dat vooral als vlamvertrager wordt toegepast. Als de olie sterk verhit wordt, dan ontstaan er door pyrolyse nog diverse andere, vaak giftige chemische verbindingen.
In 2013 is in Duitsland in opdracht van de overheidsinstantie BG Verkehr een onderzoek gedaan, de zgn. “Schindler study”. Hierbij werd bij meer dan 300 bemanningsleden binnen enkele uren na een Fume Event urinemonsters genomen. Hierin werden duidelijk hogere concentraties van o.a. TBP aangetroffen dan bij een controlegroep van de gehele bevolking (zie pagina 7 van het document, onder “Methoden” en “Ergebnisse”). Men had echter geen idee hoe die hydraulische olie in de cabine terecht kwam…
Voorschriften Airbus
Bij fabrikant Airbus weet men kennelijk wel al jaren hoe dat kan gebeuren. In 2013 publiceerde Airbus in nummer 52 van hun magazine Fast een uitgebreid artikel over preventieve maatregelen tegen vervuiling van de luchtkanalen aan boord met hydraulische- en motorolie. Airbus waarschuwt daarin nadrukkelijk dat de onderhoudsvoorschriften op dit gebied nauwkeurig opgevolgd moeten worden. Na een hydraulische- of motorolie lekkage moet de gelekte olie eerst grondig verwijderd en de oorzaken van de lekkage verholpen worden, en vervolgens moet het hele airconditioning systeem grondig worden gereinigd. Doet men dit niet goed of niet in de juiste volgorde, dan geeft dat “aanleiding tot terugkerende klachten over stank in de cabine”, aldus Airbus.
Landing Gear
Op de foto ziet u een wielpoot van een A320. Let op de zichtbare vervuiling met hydraulische olie die bij het in- en uitveren is gelekt. Tijdens de vlucht worden de wielen ingetrokken in de zgn. wheel well, die aan de onderkant afgesloten wordt met hydraulisch bediende wieldeuren. De gelekte olie is dan ook tijdens de vlucht verder gelekt op de wieldeur.
Wieldeur
Deze foto toont de bijbehorende wieldeur, deze is nog helemaal nat van de olie. Maar dat is nog niet alles, want de olie is tijdens de vlucht verder naar buiten gestroomd, en door de luchtstroming langs de onderkant van de romp verder naar achteren…
APU luchtinlaat
… rechtstreeks naar de luchtinlaat van de APU, zoals op deze foto te zien is (let op de oliesporen op de foto). Deze is daardoor sterk vervuild geraakt. De APU is een “hulpaggregaat”, een kleine turbinemotor die op de grond zorgt voor elektriciteit en… lucht voor de air conditioning. Deze APU werd zoals gebruikelijk na de landing gestart en gebruikt voor de luchttoevoer van de air conditioning. Een ernstig Fume Event was het directe gevolg.
A320 extra kwetsbaar voor vervuiling met olie
De Airbus 320-serie is opvallend vaak betrokken bij Fume Events. Eén van de oorzaken daarvan zou wel eens kunnen zitten in de locatie van de APU luchtinlaat. Bij de A320 (en ook bij andere Airbus modellen, zoals de A330 en A340) bevindt deze luchtinlaat zich (in tegenstelling tot bv een B737) onderaan de romp, onder de staart. Daarmee zit de luchtinlaat recht achter de wheel wells, de ruimte waarin de wielen tijdens de vlucht worden opgeborgen. In diezelfde wheel wells bevinden zich echter behalve het onderstel ook diverse onderdelen van de hydraulische systemen, zoals pompen en olie reservoirs. De onderkant van de wheel wells wordt normaliter afgesloten door de wieldeuren. Deze deuren worden hydraulisch alleen even geopend om de wielen op te halen na de start of uit te laten voor de landing. Als er nu tijdens de vlucht bv. als gevolg van overvulling van het reservoir, hydraulisch olie uit het systeem lekt, dan komt die op de wieldeur terecht en stroomt vervolgens naar buiten. De luchtstroming voert de olie dan langs de onderkant van de romp helemaal naar achteren af. Bij een A320 (en ook bij de A330/340) zit de APU luchtinlaat echter precies in de baan die de olie dan volgt en raakt daardoor snel vervuild. Als dan na de landing de APU wordt gestart en lucht gaat leveren voor de airconditioning, dan komt samen met de “frisse” lucht een flinke vlaag giftige dampen van (oververhitte) hydraulische olie mee de cabine in. En ziedaar, een Fume Event, met alle nare gevolgen van dien…
(bronvermelding: www.p-coc.com, http://avherald.com)
