Vervuilde systemen
De airconditioning systemen aan boord van vliegtuigen raken door het gebruik van Bleed Air in de loop der tijd steeds verder vervuild, met name door oliehoudende deeltjes (Volatile Organic Compounds of VOC’s). Deze hechten gemakkelijk aan de binnenkant van de buizen waar de lucht doorheen geleid wordt (airconditioning ducts). Bij een Fume Event is de concentratie van deze VOC’s nog vele malen hoger en neemt de vervuiling van het systeem al snel onaanvaardbare vormen aan. Aan de binnenkant van de airconditioning duct wordt dan een flinke vettige laag vuil afgezet. Als dit na het Fume Event niet grondig gereinigd wordt voordat het vliegtuig weer in gebruik genomen wordt, dan zorgt dit vervolgens weer voor extra vervuiling van de lucht die daar langs stroomt de cabine in. Als gevolg hiervan neemt de kans op herhaalde Fume Events, en gezondheidsklachten bij passagiers en bemanning drastisch toe.
Voorschriften van de fabrikant…
Dit probleem van achterblijvende vervuiling is ook al jaren bekend bij de vliegtuig fabrikanten. En hoewel die niet staan te springen om hiermee naar buiten te treden, hebben zij wel onderhoudsvoorschriften opgesteld om dit te voorkomen. Een voorbeeld hiervan is deze In-Service Information brochure waarin Airbus voorschrijft dat na een Fume Event het gehele airconditioning systeem inwendig grondig gereinigd moet worden voordat het vliegtuig weer in dienst genomen mag worden. Dit is een arbeidsintensieve, en dus dure procedure. Voor een Airbus A320 neemt die al gauw 2-3 dagen in beslag, voor een A380 waarschijnlijk een veelvoud daarvan!
…worden niet opgevolgd
Helaas zien wij bij het merendeel van de Fume Event rapporten (o.a. op Aviation Herald) dat het betreffende vliegtuig al binnen enkele uren na een fume event het luchtruim weer kiest. Dat betekent dus dat de luchtvaartmaatschappij zich, ongetwijfeld vooral om kosten te besparen, niet aan de voorschriften van de fabrikant houdt. Veel maatschappijen passen in plaats daarvan een zgn. “Burn Out” procedure toe. Daarbij wordt het airconditioning systeem een tijdje op maximale temperatuur gedraaid om het “schoon te branden” met hete Bleed Air. Helaas is dit absoluut niet afdoende, omdat de vettige laag die hiermee wordt “weggebrand” in het eerste (warmste) deel van de ducts, een stuk verderop in de koelere delen weer wordt afgezet. Dit zorgt dus alleen maar voor verplaatsing van het vuil en extra ophoping in de koelere gedeelten. Het nog maar de vraag of het überhaupt wel mogelijk is om de luchtkanalen van binnen goed te reinigen. Op 28 januari 2020, kwam het Duitse TV-programma Report Mainz met een documentaire “Schadstoffen im Flugzeug”, waarin hierover sterke twijfels werden uitgesproken over dit onderwerp. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat op internet lijsten te vinden zijn met de registraties van vliegtuigen die keer op keer bij dit soort incidenten betrokken raken, met alle mogelijke gevolgen van verdergaande vergiftiging van passagiers en bemanning!